Lev 25:1-23, Luc 4:16-21
Ds. Jan Mudde
Sommige delen van de Thora hebben iets van een politiek partijprogramma. Ze bevatten een totaalvisie op de samenleving en maatregelen om die te realiseren. Heel sterk is dit het geval met de sabbatten (meervoud) die de Thora kent:
- de sabbat (de wekelijkse adempauze voor mens en dier);
- het sabbatsjaar (elk zevende jaar een adempauze voor het land en een schone lei voor wie in schulden leeft);
- het jubeljaar (elk vijftigste jaar wordt er op de resetknop gedrukt: iedereen mag weer terug naar zijn erfdeel, mocht hij dat – door welke reden dan ook – zijn kwijtgeraakt).
Elk van deze sabbatten heeft iets eigens en voegt iets toe aan het mens- en dierwaardiger maken van een samenleving. De adempauzes die worden voorgeschreven vullen elkaar aan en verrijken elkaar. Samen vormen ze één systeem waarin één Geest en één visie werkzaam zijn.
Een paar opmerkingen daarover:
- Dit systeem laat ons prachtig zien wie God is, wat er in zijn hart leeft. De mens (Jood en niet-Jood), de dieren (zowel tamme als wilde) en het milieu hebben zijn aandacht en zorg. In het stelsel van sabbatten wordt aan alles en iedereen gedacht. Zo is het hart van God. En dat hart klopt volop in de bediening van de Here Jezus: Hij kondigt het jubeljaar af (Lukas 4 : 18 – 21)!
- Hoezeer ook onze cultuur verschilt van die van het Oude Testament – waar het in de sabbatten om gaat wil de HERE nog steeds realiseren, via zijn kerk en via de mensheid als geheel. Een mooie taak in dit verband hebben onze diakenen, of schuldhulpmaatjes, of mensen die in de schuldhulpverlening zitten. Als mensen in die put van schuld zitten, het deksel er zo nu en dan afhalen. Maar ook politici kunnen enorm geïnspireerd worden door dit oudtestamentische systeem van sabbatten. Het biedt een stuk sociale wetgeving, biedt een economie van het genoeg, doet aan dierenrechten en zelfs aan milieuwetgeving!
- Tijdens Sonrise kun je er aan denken dat het in Leviticus 25 niet alleen om het geestelijke gaat, maar ook om de mooie, alledaagse uitingen van de schepping. Door er te zijn voor de kinderen en jongeren daar, ze een vrijheidsgevoel te geven, laat je ze ook iets proeven van het Koninkrijk van God.
Een complex aan sabbatten. Wat een wijsheid, wat een goedheid, wat hebben we goud in handen. Wat een God!